Plukken plukken plukken!
15 augustus 2024
Nadat de honingbes het oogstseizoen heeft afgetrapt, zijn al gauw de volgende bessen aan de beurt. Rode aalbessen hangen als robijntjes tussen het groen. Ook (of juist?) waar de struiken groeien in de beschutting van distels en gras is er flinke oogst. De struiken met zwarte en witte bessen hangen nog voller: de vogels geven de voorkeur aan rood en laten deze bessen hangen als ze de keus hebben.
Foto's: Jessica van Bossum, Maud Aarts, Dagobert Bergmans
We zijn erg dankbaar voor onze vrijwilligers die ijverig meehelpen om de bessen van de struik te halen. De eerste week halen we de bessen in hele trosjes van de struik. Ze blijven dan langer vers. Maar omdat we ze meteen verwerken zitten we daarna keuvelend met z’n allen rond de keukentafel te rissen. Gezellig, maar we kunnen de hoeveelheden nauwelijks aan. Het gaat sneller als we de bessen al tijdens het plukken van de takjes rissen. Als we schoon werken kunnen de bessen daarna zó de pan in.
Half juni plukken we de eerste Taybessen: een grote en smakelijke kruising tussen een braam en framboos. Lekker! Een paar weken later zijn ook de eerste kruisbessen rijp, en de verrukkelijke Jostabes: een kruising tussen zwarte bes en kruisbes. De oogst per plant is bij deze bessen nog niet zo groot. In juli hebben we al meer dan honderd kilo geplukt maar is nog lang niet alles geoogst. We improviseren een plukdag: Bezoekers mogen zoveel plukken als ze willen en de helft van de oogst gratis mee naar huis nemen. De andere helft gaat de verwerking in.
Ook de eerste fruitbomen geven oogst: handenvol zoete pruimen, twee emmers sappige abrikozen en af en toe een moerbei. Eind juli zijn ook de eerste appelbessen (Aronia) rijp: De jonge planten bezwijken zowat onder het gewicht van de grote trossen ronde zwarte vruchtjes – soms wel een halve kilo per tak. De appelbes is oergezond en wordt aangeprezen als superfood. Er zit, naast veel vitamines en antioxidanten, ook veel tannine in, waar je een droge mond van krijgt. Inmiddels is de bramenoogst flink op gang, en hangen de eerste rijpe nashiperen en appels aan de tak.
In de keuken gaat het avontuur verder. We experimenteren met siroop en fruitleer, en met shrub, een verfrissende limonade die drie weken houdbaar is in de koelkast. Wat we niet meteen kunnen verwerken wordt ingevroren voor later gebruik, of gedroogd. Vooral de appelbes doet het goed in de voedseldroger. Maar verreweg het meeste fruit belandt in een potje. Tot diep in de nacht staan we boven de pannen om de oogst van de dag om te toveren in jam. We testen verschillende recepten om de beste smaak en textuur te vinden. De jam wordt kort gekookt om zo veel mogelijk van de natuurlijke smaak en voedingswaarde te bewaren. Of de jam dan goed dik wordt (geleren) hangt af van de balans tussen suiker, pectine en zuur, en die verschilt per fruitsoort. Uitproberen dus hoeveel suiker en pectine erbij moet. De jam gaat in gesteriliseerde potten, krijgen een provisorisch etiket en gaan dan in de winkelkast-aan-huis, waar bezoekers en voorbijgangers een potje kunnen kopen. De prijs? €1,25 per 100ml. Dan hebben we in ieder geval het potje, de suiker en de arbeid eruit. Het kan nog niet helemaal uit, maar we hebben de smaak te pakken.
