Op les bij Martin Crawford

18 mei 2022

Maud en Jessica zijn eind april een week in Engeland, om hun licht op te steken bij dé voedselbos-pionier in Europa: Martin Crawford. Zijn boeken zijn voor ons een enorme bron van inspiratie en kennis. Het is geweldig om mee te lopen en onze vragen te kunnen stellen aan deze wandelende encyclopedie, die werkelijk alles over de planten weet, van kiemplantje tot culinair hoogstandje.

Crawford’s eerste voedselbos in Devon is 28 jaar oud en laat goed zien wat voor rijkdom een voedselbossysteem voortbrengt. Notenbomen, dennen en andere hoge bomen zorgen voor  beschutting. Daaronder en -naast staan lagere fruitbomen en struiken met allerhande bessen. Bijzonder aan dit bos is de rijke onderlaag. Het bos is, naast veel ouder, ook intensiever beheerd dan de meeste voedselbossen in Nederland, en onder de bomen en struiken zijn veel smakelijke groenten te plukken, zoals de bladstelen van het Japans hoefblad (Petasites japonicus, zie foto boven), daslook en de scheuten en bloemetjes van de Salomonszegel (Polygonatum multiflorum en andere soorten). Deze plant uit de familie van de asperge is een openbaring, met de knapperige textuur en de smaak van sugar snaps. Ook van bomen is groente te oogsten, zoals van de  zomerlinde (Tilia cordata), Franse uiensoepboom (Toona sinensis) en witte moerbei (Morus alba).

Martin leidt ons rond in een ander bos, wat meer lijkt op een boomgaard. Door een bescheiden  Robinia-plantage (voor de houtproductie) komen we bij een eikenbosje, waar verschillende variëteiten groeien die zoete eikels  opleveren, hoog in eiwit. Verderop staan slangendennen (Araucaria araucana), die vreemde bomen die je nog wel eens ziet in te kleine voortuintjes en die enorme kegels met pijnboompit-achtige nootjes produceren. Dan komen we in een notengaard met eindeloos veel varieteiten aan walnoten, hartnoten, buartnoten, pecans en meer. Nauwkeurig wordt hier bijgehouden hoe elke varieteit het doet, hoeveel kilo oogst eraf komt en wanneer deze eraf valt. Indrukwekkend.

Later in de week nemen we een kijkje op de kwekerij van de Agroforestry Research Trust, waar allerhande eetbare planten worden opgekweekt. Helaas is de verkoop naar Europa sinds Brexit gestaakt. Crawford doet veel onderzoek naar planten die kunnen floreren in het veranderende klimaat. Warmteminnende planten, die het mogelijk over twintig jaar goed doen in het Engelse klimaat, staan in een enorme kas, die permanent 5 graden warmer is dan de buitentemperatuur. In deze passieve kas wordt door een simpel maar slim systeem in de zomer warmte opgeslagen in de grond, die in de winter wordt afgegeven, waardoor verwarming niet nodig is.

Naast Martin Crawford hebben we ook les van Mark Diacono, een kookboekenschrijver die ons uit eigen keuken en kelder laat proeven van het lekkers uit het voedselbos. Van kruidenpasta’s tot kastanjecake, van pepermengsels tot mispelvodka; een hele wereld van smaken gaat voor ons open.  Zodra onze eerste oogsten binnen zijn delen we deze smaken graag met jullie!

door Jessica 9 juli 2025
De oogst komt steeds meer op gang. Nu de afzet nog! Zelfpluk, verkoop op de markt en fijnproeverswandelingen met de horeca: We ontdekken gaandeweg wat werkt.
door Jessica 28 juni 2025
Tussen de bomen zaaien we allerhande bloemen en kruiden. Die beschermen en voeden het bodemleven. Boven de grond is het volop genieten: voor de insecten, vogels én voor ons.
door Jessica 10 juni 2025
Een gezonde bodem zorgt voor gezonde planten - en andersom. We helpen de plant én de bodem een handje. Een verhaal over mineralen, microben en mulch.
door Ella, Jessica 9 juni 2025
Elke twee weken tuft Mirjam in haar kampeerbusje van Utrecht naar Glanerbeek. Wat beweegt haar om zoveel tijd in het voedselbos door te brengen?
door Maud 6 mei 2025
Steeds meer vogels weten het voedselbos te vinden. Een lust voor het oog en oor, en handig in de plaagbestrijding. Op pad met de vogelwerkgroep.
7 maart 2025
6000 boompjes hebben we gepoot deze winter. En tóch nog niet klaar! Er moet door de nattigheid nog flink wat vervangen worden.
door Dagobert 20 februari 2025
Om weersextremen het hoofd te bieden zijn de mestkelders omgebouwd tot waterbuffer. We winnen daarmee ook warmte en spoelwater voor de wc. Drie vliegen in één klap!
door Jessica 12 februari 2025
Om het voedselbos een succes te maken heb je naast boeren ook creatieve ondernemers nodig die de oogst in pot, fles, winkel en op het bord zien te krijgen. Waar vinden we die, en hoe organiseren we de samenwerking?
door Ella van Kleunen 16 januari 2025
Sinds herfst 2024 werkt Stach drie dagen per week in het Voedselbos. Hij is er helemaal op z'n plek. Wat brengt hem hier?
door Jessica 9 december 2024
We zijn te gast bij de voedselboscast: Een podcast waarin de pioniers in voedselbosland vertellen over hun dromen, ideeën en dagelijkse praktijk.
Meer berichten